Mộng thịt là một khối tăng sản xơ mạch của mô dưới kết mạc nhãn cầu, có hình tam giác kéo dài từ kết mạc về phía trung tâm giác mạc. Xảy ra ở vị trí mũi hoặc thái dương hoặc cả 2, vị trí mũi thường phổ biến hơn.
Những yếu tố nguy cơ gây bệnh
- Tiếp xúc với tia cực tím
- Tiếp xúc với các chất kích thích (bụi, cát, gió)
- Viêm
- Khô bề mặt mắt
Dấu hiệu nhận biết bệnh mộng thịt là gì?
- Có hình tam giác, màng mờ đỉnh kéo dài đến giác mạc
- Màu trắng đến hồng, tuỳ thuộc vào mạch máu
- Mạch máu thẳng hướng về đầu mộng thịt
- Loạn thị đều hoặc không đều
Chẩn đoán phân biệt
- Mộng thịt giả (Pseudopterygium)
- Mộng mỡ mắt (Pingeucula)
- Màng máu (Pannus)
- Viêm thượng củng mạc (Episcleritis), Viêm củng giác mạc (sclerokeratitis)
- Khối u trong biểu mô kết giác mạc (Conjunctival and corneal intraepithelial neoplasm (CIN))
- U bì kết giác mạc (Limbal dermoid).
Triệu chứng của bệnh
- Có thể không có triệu chứng
- Đỏ mắt
- Kích thích
- Giảm thị lực
Chẩn đoán
- Chẩn đoán được thực hiện trên lâm sàng dựa trên kiểm tra bằng đèn khe và sự xuất hiện điển hình của tổn thương.
Mộng thịt khi không được điều trị kịp thời sẽ gây ra các biến chứng như:
- Viêm kết mạc
- Chảy nước mắt.
- Song thị: do sự co rút của tổ chức xơ làm hạn chế vận nhãn.
- Loạn thị: sự co kéo giác mạc do mộng xâm lấn làm biến đổi độ cong giác mạc.
- Khuyết thị trường: do mộng che vào vùng quang học của giác mạc.
- Nang vùi biểu mô: biểu mô có thể chui xuống dưới lớp đệm và hình thành nang chứa dịch ở thân hoặc đầu mộng.
- Hiện tượng Dellen: là điểm loét giác mạc đầu mộng.
Phòng ngừa
- Nên đeo kính bảo vệ mắt, kính râm, kính bảo hộ và/hoặc mũ có vành khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc bụi.
- Ưu tiên loại kính râm có khả năng chặn 99%–100% cả tia UVA và UVB.
Điều trị
- Mộng thịt nhỏ không gây suy giảm thị lực có thể được điều trị triệu chứng bằng nước mắt nhân tạo và chất bôi trơn mắt tuy nhiên KHÔNG làm giảm sự tiến triển hoặc gây thoái triển mộng thịt.
- Cắt bỏ đơn giản (không cấy ghép, hay còn gọi là củng mạc trần) có liên quan đến tỷ lệ tái phát cao hơn và do đó nó đã được bổ sung bằng ghép kết mạc.
Tại Bệnh viện Trường đại học Y khoa Vinh đã áp dụng phương pháp phẫu thuật cắt mộng ghép kết mạc tự thân với tỷ lệ tái phát thấp, mang lại cho người bệnh sự an tâm và cuộc sống tốt hơn.Các bạn khi thấy các dấu hiệu trên của bệnh mộng thịt nên đến các cơ sở khám chữa mắt uy tín để khám, tư vấn và điều trị.
BS Trần Thị Tú Uyên
