CO GIẬT DO SỐT VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH
Dr Thuận – Dr Tâm
- Những điều cần biết về co giật do sốt
Sốt là phản ứng của cơ thể khi không may bị nhiễm virus, vi khuẩn, nhiễm ký sinh trùng, các bệnh tự miễn hoặc các bệnh lý ác tính…
Phân loại sốt:
Khi nhiệt độ cơ thể trẻ trên 37.5 độ C được xác định là sốt.
Nhiệt độ từ 37.5 độ C – 38 độ C là sốt nhẹ;
Nhiệt độ từ 38 độ C – 39 độC là sốt vừa;
Nhiệt độ từ 39 độ C – 40 độ C là sốt cao;
Nhiệt độ > 40 độ C là sốt rất cao.
Co giật là những cơn co cơ kịch phát hoặc nhịp điệu và từng hồi, biểu hiện bằng những cơn co cứng hoặc những cơn co giật hay co cứng- co giật do sốt hoặc do các nguyên nhân khác.
Co giật do sốt là tất cả các cơn co giật đều xảy ra khi có sốt. Thường gặp ở trẻ từ 06 tháng – 05 tuổi và không có bằng chứng của nhiễm trùng thần kinh trung uơng và rối loạn chuyển hóa cấp tính.
Có 2 loại co giật do sốt loại đơn giản và loại phức tạp. Khoảng 1/3 trẻ co giật do sốt là co giật phức tạp:
+ Cơn co giật đơn giản là cơn toàn thể, kiểu tăng trương lực và co cứng cơ. Thời gian co giật 15 phút. Trẻ không rối loạn tri giác hay có bất kỳ dấu hiệu thần kinh nào sau cơn.
+ Co giật do sốt thể phức tạp: Co giật khu trú. Thời gian cơn giật kéo dài > 15 phút. Có từ 2 cơn co giật trở lên trong vòng 24 giờ.
- Hướng dẫn Bố mẹ trẻ xử trí sốt giật tại nhà
Khi trẻ xuất hiện các triệu chứng co giật các bậc cha mẹ cần giữ bình tĩnh và không nên sợ hãi. Có thể giúp trẻ bằng các bước sau:
Bước 1: Thông đường thở cho trẻ:
Đặt trẻ nơi nằm xuống rộng rãi và an toàn
Tư thế an toàn: để trẻ chân duỗi chân co, nghiêng sang một bên tránh trẻ giật sẽ nôn, thức ăn từ chất nôn lọt vào đường thở.
Nới lỏng áo ở quanh cổ, nếu có gối thì đặt gối dưới đầu trẻ.
Không nên cho bất cứ cái gì vào trong miệng hoặc cố gắng nạy răng của trẻ.
Không được đè trẻ hoặc cố gắng dùng sức để kìm cơn co giật.
Bước 2: Cách hạ sốt cho trẻ:
Paracetamol liều lượng 10-15mg/kg/lần, có thể lập lại sau 04-06 giờ nếu còn sốt. Đối với trẻ 06 tháng đến 01 tuổi dùng liều lượng 1 viên 80mg; trẻ từ 1-5 tuổi dùng 1 viên hàm lượng 150mg. Nên dùng thuốc hạ nhiệt qua đường hậu môn:
Khi cơn đã qua, trẻ có thể lú lẫn hoặc buồn ngủ và cần được sự che chở.
Bước 3: Làm mát cơ thể trẻ để hạ sốt
Dùng khăn đã nhúng nước ấm để đặt ở nách, bẹn và sau mang tai của trẻ.
Lau mát khi trẻ sốt cao 39 độ C bằng cách đắp khăn ướt với nước ấm 36 – 37 độ C (nước dùng tắm bé) lên hai nách, hai bẹn và trán.
Thường xuyên thay đổi khăn để việc giải nhiệt cho trẻ được thực hiện tốt và nhanh hơn. Không nên dùng nước đá vì sẽ gây co mạch làm chậm trễ quá trình giải nhiệt.
Lau khoảng 15 – 30 phút trong khi chờ tác dụng của thuốc hạ nhiệt.
Thay khăn ấm mới sau mỗi 02-03 phút và ngừng khi nhiệt độ nách của bé trở về bình thường.
Bước 4: Những điều cha, mẹ bệnh nhi để cần ghi nhớ nếu cơn giật xảy ra xảy
Xác định hoàn cảnh xuất hiện cơn co giật và điều kiện hết cơn co giật
Trẻ bị co giật từ bao giờ?
Trẻ bị co giật bao nhiêu lần rồi? Mỗi cơn giật kéo dài bao lâu?
Trẻ co giật cả chân, tay, mắt, miệng, nửa người hay chỉ co gật một bộ phận nào đó?
Trước khi co giật trẻ có biểu hiện gì bất thường không? có ăn, uống nhầm thuốc hoặc chất độc gì không? có sốt cao không ? có nôn mửa không? có kêu đau đầu không?…
Sau cơn giật: Vận động các chi có bình thường không?
Liên hệ đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để khám và xử trí kịp thời:
- Cách phòng tránh cơn co giật khi trẻ bị sốt
– Đưa trẻ đi khám ngay khi trẻ bị sốt để biết nguyên nhân và cách phòng tránh các cơn co giật;
– Cần cho trẻ uống nhiều nước hoặc các chất điện giải bù nước khi bị sốt;
– Cho trẻ mặc quần áo nhẹ, thoáng, không ủ ấm trẻ;
– Thường xuyên theo dõi nhiệt độ cơ thể của trẻ bằng nhiệt kế;
– Lau người cho trẻ bằng nước ấm để hạ sốt khi thân nhiệt của trẻ trên 39 độ C;
– Khi trẻ bị co giật do sốt cao thì cha mẹ phải hết sức bình tĩnh để chăm sóc trẻ đúng cách và sau khi hết cơn co giật phải đưa trẻ đến trung tâm y tế để khám và điều trị sớm.
HÃY ĐỂ CHÚNG TÔI CHĂM SÓC SỨC KHOẺ CHO GIA ĐÌNH BẠN
BS. Dương Thị Tâm giới thiệu
