NGHIỆM PHÁP LỌT NGÔI CHỎM
BS. Nguyễn Thị Lê
Nghiệm pháp lọt ngôi chỏm là thủ thuật chủ động bấm ối sớm để thử thách xem thai nhi có thể lọt được hay không
1. Chỉ định
- Khung chậu bình thường, thai nhi to
- Khung chậu giới hạn, thai nhi bình thường
- Khung chậu hẹp, thai nhi nhỏ
2. Chống chỉ định
- Khung chậu hẹp hoàn toàn
- Thai suy
- Không phải là ngôi chỏm
- Sa dây rốn
- Có sẹo mổ cũ ở tử cung
3. Điều kiện
- Làm ở nơi có thể phẫu thuật được
- Thai sống, ngôi chỏm
- Khi cổ tử cung mở 3-4 cm
- Có người theo dõi
4. Kỹ thuật
Bước 1:Sản phụ nằm tư thế sản khoa.
Bước 2:Khám sản khoa, tình trạng tim thai, cơn co tử cung, ngôi thai, khung chậu
Bước 3:Dùng kim bấm ối khi có cơn co tử cung và xé rộng màng ối để cho ngôi tì vào cổ tử cung, nếu ngôi thai còn cao phải đề phòng sa dây rốn
Bước 4: Ghi rõ giờ bắt đầu bấm ối và diễn biến của cơn co
Bước 5: Theo dõi cơn co tử cung, tim thai. Tình trạng cổ tử cung, ngôi thai được khám lại sau 1 giờ và sau 2 giờ làm nghiệm pháp lọt để đáng giá sự tiến triển bấm ngoài cơn co
Bước 6: Nếu cơn co tử cung tăng nhiều ( >3cơn/10phút) thì giảm số giọt oxytocin. Nếu trương lực tăng phải ngừng truyền oxytocin, nếu tử cung vẫn tăng trương lực thì dung các thuốc giảm co
CHÚ Ý: Thời gian chờ đội tối đa là 6 giờ. Trong thời gian làm nghiệm pháp nên cho kháng sinh
5. Theo dõi và xử trí tai biến
– Theo dõi theo biểu đồ chuyển dạ
- Phẫu thuật lấy thai ngay nếu:
+Cơn co tử cung dồn dập, lien tục dù đã ngừng oxytocin và dùng thuốc giảm co
+Thai suy
+Sa dây rốn
+Sau 2 giờ làm nghiệm pháp cổ tử cung không mở thêm hoặc chắc hơn hoặc phù nề hơn, ngôi thai vẫn cao, không lọt và bắt đầu có bướu huyết thanh
-Theo dõi thêm chuyển dạ:
Nếu sau 2 giờ làm nghiệm pháp lọt ngôi chỏm mà cổ tử cung mở thêm từ 2 cm trở lên, tim thai vẫn đều đặn, ngôi thai xuống sâu hơn trong tiểu khung, có thể quyết định cho theo dõi thêm: khi cổ tử cung mở trọn, đầu lọt thấp có thể cho sanh thường hay lấy thai bằng giác hút
Tài liệu tham khảo
- Bộ y tế – Hướng dẫn Quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản năm 2009, trang 156
- Bệnh viện Từ Dũ – Phác đồ điều trị sản phụ khoa năm 2012, trang 40-41