Sáng nay, các thầy thuốc Bệnh viện Trường Đại học Y khoa Vinh đã tiến hành thay khớp gối nhân tạo cho bệnh nhân Lê Thanh H. 69 tuổi, thường trú tại phường Lê Mao, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An. Bệnh nhân H. bị thoái hoá khớp gối trái, hư hại phần sụn khớp quá nặng, đã điều trị nội khoa nhiều năm không hiệu quả, nên được chỉ định thay khớp gối nhân tạo.
Thay khớp gối nhân tạo là phương pháp lý tưởng để phục hồi chức năng vận động cho khớp gối, trong các bệnh lý khớp gối ở mức độ nặng, khi mà không còn lựa chọn nào khác.
1. Thay khớp gối nhân tạo là gì?
Khớp gối là một tổ hợp 3 xương gồm đầu dưới xương đùi, đầu trên mâm chày, xương bánh chè. Khi khớp gối chuyển động đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng của cả ba cấu trúc xương này. Thay khớp gối hay tạo hình khớp gối chính là việc tái tạo bề mặt của khớp gối.
Đây là phẫu thuật thay phần mặt khớp đầu dưới xương đùi, phần mặt khớp đầu trên xương mâm chày và mặt khớp xương bánh chè.
Một ca phẫu thuật thay khớp gối cần được đảm bảo 2 yếu tố:
• Đảm bảo sự liên kết giữa phần mặt khớp nhân tạo và và phần thân xương.
• Đảm bảo mối quan hệ bình thường giữa những phần khớp thay thế như quan hệ giữa bánh chè và lồi cầu đùi, lồi cầu đùi và mâm chày nhân tạo.
Một ca mổ thay thế khớp gối tổn thương bằng chất liệu nhân tạo thành công sẽ giúp cải thiện các cơn đau, tình trạng biến dạng chi, nhờ đó giúp việc đi lại người bệnh dễ dàng hơn.
2. Những ai phải thay khớp gối?
– Người bị đau khớp gối nghiêm trọng. Tình trạng hao mòn khớp gối dẫn đến suy giảm vận động, gây tác động tiêu cực đến khả năng đi lại của người bệnh.
– Đau khớp gối kéo dài, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống và giấc ngủ.
– Người bệnh không thể làm việc, sinh hoạt hằng ngày bình thường.
– Phần sụn khớp bị tổn thương quá nặng, mà phương pháp điều trị nội khoa không còn hiệu quả.
– Người bệnh thoái hóa khớp gối, dính khớp gối, viêm khớp gối dạng thấp, chấn thương làm sụn gối bị tổn thương.
– Mắc các bệnh khác có khả tác động đến khớp gối như bệnh rối loạn đông máu, bệnh gout, rối loạn khiến xương phát triển bất thường, hoại tử vô mạch đầu gối, chấn thương đầu gối, biến dạng khớp gối, gây đau và mất sụn.
– Kết quả chụp X-quang cho thấy khớp gối bị hư hại nhiều.
– Biến dạng chân nhiều, biến dạng trục chi.
– Phẫu thuật thay khớp gối toàn phần được xem là giải pháp điều trị cuối cùng, hiệu quả cao với những người bệnh thoái hóa khớp gối nặng ở giai đoạn III và IV, điều chỉnh hoàn hảo các biến dạng khớp.
3. Quy trình thay khớp gối toàn phần
• Nhập viện, nhận phòng, vệ sinh thân thể trước giờ mổ ít nhất 1 giờ.
• Nhân viên y tế sẽ đánh dấu vết mổ cho người bệnh, để tránh nhầm lẫn bên mổ.
• Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra hồ sơ, công việc chuẩn bị và đưa vào phòng mổ để chuẩn bị gây tê tủy sống hay gây mê.
• Phẫu thuật: Bác sĩ tiến hành rạch da đường dọc giữ gối từ lồi củ xương chày tới trên xương bánh chè, chiều dài vết mổ khoảng 10cm, mở khớp gối, cắt bỏ các phần bị hư hỏng. Cắt các lát, cắt tạo hình và đặt khớp nhân tạo vào, sau đó kiểm tra độ chính xác và độ vững của khớp gối nhân tạo. Bác sĩ sẽ đặt ống dẫn lưu từ trong khớp ra và tiến hành khâu lại vết mổ. Ống dẫn lưu sẽ được rút ra sau 48 giờ.
4. Phục hồi chức năng sau mổ
• Khi tập đi, phải sử dụng nạng/khung tập đi để đảm bảo an toàn.
• Mang nẹp gối khi đứng dậy, tập đi và buổi tối trước khi ngủ.
• Chỉ ngồi trên các loại ghế có tay vịn, tuyệt đối tránh quỳ gối, ngồi xổm, vặn người, nhảy hoặc tập quá sức sau phẫu thuật.
• Sử dụng miếng lót bồn cầu mở rộng để đi vệ sinh dễ dàng hơn.
• Khi lên xe ô tô, người bệnh nên ngồi ghế trước, trượt mông ra sau rồi nhờ người đỡ bạn và cả 2 chân vào xe cùng lúc.
• Tránh nâng vật có trọng lượng quá 10kg trong 3 tháng đầu sau phẫu thuật.
5. Chế độ thanh toán
Tại Bệnh viện Trường Đại học Y khoa Vinh, bệnh nhân phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo được hưởng đầy đủ các quyền lợi bảo hiểm y tế. Người bệnh có trách nhiệm đóng góp 1 phần viện phí đồng chi trả theo quy định của nhà nước.
Bài viết bởi Thạc sỹ, Bác sỹ Nguyễn Đình Tạo – Khoa Ngoại Tổng hợp
Hình ảnh ca phẫu thuật thay khớp gối
